'Zebrapaden voor eekhoorns': enthousiaste Schotenaren krijgen de eerste Groen Kruis-boombruggen in hun tuin

publish date
18.12.2023

In de gemeente Schoten zijn er enkele bijzondere oversteekplaatsen bij gekomen … tien meter boven de rijweg. Niet voor de acrobaten onder ons, wel voor boombewoners zoals eekhoorns. Vandaag zijn de eerste boombruggen geplaatst over de Botermelkbaan. De uitgekozen bomen bevinden zich allemaal in privétuinen, waarvan de eigenaars zich graag kandidaat stelden voor dit bijzondere project. Voor de plaatsing zelf zette Groen Kruis een gespecialiseerd boomverzorgersteam met hoogtewerker in.

Elk jaar sneuvelen vele dieren onder de wielen van het verkeer. Met het gebiedsprogramma Groen Kruis zorgen de provincie Antwerpen en partners voor veilige open-ruimteverbindingen ten noordoosten van de stad Antwerpen. En dat is een goede zaak voor dieren, planten én mensen.

Een boombrug is een dik touw tussen twee boomkruinen, over drukke autowegen heen. Het is een eenvoudige en goedkope manier om boombewoners zoals de eekhoorn te laten oversteken. De inspiratie voor boombruggen komt uit tropische gebieden, waar apen de touwen gebruiken om veilig over te steken. Intussen weten we dat boombruggen ook in Europa nuttig zijn voor inheemse diersoorten. Zo worden ze al enkele jaren succesvol gebruikt in Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Aan de noordoostelijke rand van de stad Antwerpen is de leefomgeving sterk versnipperd. Drukke verkeersassen, spoorlijnen en waterwegen maken het voor dieren niet evident om vrij rond te bewegen. Met Groen Kruis zoeken we naar verschillende manieren om de afzonderlijke groenzones met elkaar te verbinden. De boombruggen zijn een verrassend simpele maar effectieve oversteek voor eekhoorns.

De juiste locaties

Groen Kruis plant het komende jaar een vijftiental boombruggen. Regionaal Landschap de Voorkempen en Natuurpunt, partners in het project, zochten samen naar goede locaties. Daarvoor baseerden ze zich onder meer op gegevens van de Natuurpunt-website www.dierenonderdewielen.be, waar iedereen dierlijke verkeersslachtoffers kan melden. Die informatie combineerden ze met waarnemingen van levende eekhoorns.

Zo hebben we nu een goed overzicht waar eekhoorns in het gebied voorkomen. Daarnaast vonden we een aantal zones die voor eekhoorns erg aantrekkelijk zijn, maar waar ze blijkbaar nog niet geraken. Boombruggen geven eekhoorns dan een interessante kans om nieuw leefgebied te ontdekken. Na bijkomend onderzoek ter plaatse kwamen we uit op een twintigtal potentiële boombrugverbindingen in het Groen-Kruisgebied.

Enthousiaste Schotenaren stellen hun bomen beschikbaar

De Botermelkbaan in Schoten is zo een van die geschikte plekken. De omgeving is er erg groen, met veel tuinen en bomen. Groen Kruis ging er op zoek naar bewoners met kandidaat-bomen in de tuin. Schotenaar Joeri Koeklenberg is een van hen. “Toen we vanuit de provincie vernamen dat onze wilde den geschikt was voor een boombrug, waren we heel vereerd”, vertelt Joeri lachend. “We vinden het echt een heel tof project waar we graag aan meewerken. Gelukkig waren ook de overburen akkoord om hun boom in te zetten. Vanuit onze woonkamer hebben we er een goed zicht op, dus we hopen dat ‘onze boombrug’ een druk bezocht traject wordt.” Katrien Van der Steen, domeinverantwoordelijke bij Jeugdzorg Emmaüs, vertelt dat ze in het begeleidingshuis Juno aan de Botermelkbaan het project meteen genegen waren. “We dragen graag iets bij in de buurt. En voor de jongere kinderen die hier verblijven is het een leuk idee om een brug voor eekhoorntjes in onze tuin te hebben.”

Cameramonitoring

Een boombrug zelf mag dan ‘gewoon’ een dik touw zijn, de voorbereiding en plaatsing zijn allerminst eenvoudig. Omdat het in de meeste gevallen om belangrijke verbindingswegen gaat waarlangs soms ook uitzonderlijk vervoer moet passeren, spant een gespecialiseerde aannemer de boombruggen op maar liefst tien meter boven het wegdek. Dat vraagt de nodige wegsignalisatie.

Bijzonder: ook enkele collega’s van de provincie Antwerpen stapten maandag mee in de hoogtewerker. Ze plaatsten wildcamera’s bij enkele boombruggen, zodat ze kunnen monitoren hoe vaak en op welke tijdstippen eekhoorns de oversteekplaatsen gebruiken. Met de cameramonitoring gaan we na of de eekhoorns de boombruggen effectief weten te vinden, of ze er vlot op en af geraken, of ook andere dieren de boombruggen gebruiken en zo meer. Zo kunnen we indien nodig ook nog bijsturen.

Ook in de gemeenten Wijnegem en Schilde en in het Antwerpse district Deurne heeft Groen Kruis boombruggen op de planning staan.

Eerste boombrug in Schoten