Op dinsdag 29 september vond bij ExxonMobil in Zwijndrecht de grootschalige rampoefening ‘Black Cloud’ plaats. Deze operationele en beleidsmatige oefening werd georganiseerd door de Diensten Noodplanning van de federale diensten van de gouverneur van Antwerpen, de stad Antwerpen en de gemeente Zwijndrecht in samenwerking met het bedrijf ExxonMobil Petroleum & Chemical Bvba en haar vestiging in Zwijndrecht.

ExxonMobil is één van de zeventig Seveso-bedrijven in de provincie Antwerpen. De Dienst Noodplanning van de federale diensten van de gouverneur van Antwerpen stelt voor elk van deze bedrijven een Bijzonder Noodplan op.  Zo’n plan brengt de risico’s binnen een bedrijf in kaart.  Verder legt het plan de nodige procedures vast om deze risico's maximaal te kunnen beheersen en zowel de werknemers en de bedrijfssite als de burgers en de omgeving te beschermen in geval van een noodsituatie.  

“Uiteraard volstaat het niet om noodplannen op te maken. Aan de hand van rampenoefeningen worden noodplannen ook getest en waar nodig verfijnd of bijgestuurd.  Bovendien zorgt zo’n oefening ervoor dat allen die bij de bestrijding van rampen betrokken zijn, elkaar leren kennen en vertrouwen, en optimaal op elkaar leren inspelen. Oefenen verruimt ook de kennis en expertise die cruciaal zijn om samen te werken aan creatieve, maar beproefde oplossingen en scenario’s om reële incidenten het hoofd te bieden.  Verder ontwikkelen de deelnemers tijdens het oefenen een zekere routine die ertoe bijdraagt dat er tijdens een noodsituatie snel en efficiënt opgetreden en gehandeld kan worden”, aldus gouverneur Cathy Berx, die in de namiddag het provinciaal coördinatiecomité voorzat.

Het scenario bevatte voldoende operationele en beleidsmatige uitdagingen. Concreet ontstond er brand in een silo met poly-ethyleen waarbij er een aantal slachtoffers zijn gevallen. De bedrijfsbrandweer was als eerste ter plaatse, maar vroeg snel bijstand van de overheidshulpdiensten om de situatie onder controle te krijgen. Door de brand ontstond er ook een grote rookwolk die richting Zwijndrecht ging. In totaal namen zo’n 270 personen deel.

Plant manager Jan Naets van ExxonMobil blikt tevreden terug op deze oefening. “Veiligheid is onze absolute prioriteit. We monitoren voortdurend de veiligheid van onze installaties.

We willen elk incident voorkomen, en  hebben voor al onze sites ook noodplannen uitgewerkt zodat we eventuele incidenten snel en effectief  kunnen bestrijden. Met het houden van noodoefeningen testen we deze plannen regelmatig zowel intern als in samenwerking met externe overheden, zoals politie, brandweer en civiele bescherming.Wij hechten zeer veel belang aan een goede samenwerking  met de lokale autoriteiten.”

De evaluatie van de oefening, ongetwijfeld de belangrijkste stap, volgt de komende weken. Ilse Van Mechelen van de federale diensten gouverneur Antwerpen die deel uitmaakte van de oefenleiding, maakt toch al een eerste bilan op:  “De samenwerking tussen de hulpdiensten en ExxonMobil was uitstekend. Gaande van de opvang van de hulpdiensten aan de poort tot het gecoördineerd aanpakken van de situatie in het provinciaal coördinatiecomité. Het scenario werd als uitdagend ervaren.”