Kerkplus-subsidie voor Sint-Catharinakerk op het Antwerpse Kiel en Sint-Valentinuskerk in Poppel
In Antwerpen gaat de kerkraad op zoek naar een nevenbestemming voor de Sint-Catharinakerk op het Kiel. Dat wil zeggen dat er naast erediensten straks ook andere activiteiten in het gebouw kunnen plaatsvinden. In Poppel, een deelgemeente van Ravels, krijgt de Sint-Valentinuskerk een volledige herbestemming. Welke bijkomende of nieuwe functies die historische gebouwen dan precies zullen krijgen, is vandaag nog niet geweten. Zowel op het Kiel als in Poppel start daarvoor eerst een grondig onderzoek, waarbij ook de lokale bevolking betrokken zal worden.
De komende jaren moet voor tientallen kerken in de provincie Antwerpen een nieuwe bestemming of een nevenbestemming gevonden worden, blijkt uit de kerkenbeleidsplannen van de lokale besturen. Het provinciebestuur biedt inhoudelijke en financiële ondersteuning wanneer die gebouwen een maatschappelijke invulling krijgen. De centrale ligging en de grote oppervlakten van kerken bieden immers heel wat mogelijkheden: ruimte voor ontmoeting, een culturele bestemming, een wijkhuis of dorpspunt, een sociale werkplaats,… Onder de noemer Kerkplus is hiervoor in de provinciale begroting 3.850.000 euro gereserveerd.
Voor een geslaagde herbestemming is een goede voorbereiding uiterst belangrijk. Daarbij wordt onder andere gekeken naar de erfgoedwaarde, de architectuur en de staat van het gebouw, maar ook naar duurzaamheid en energie-efficiëntie en vooral naar een bestemming die aansluit bij de noden van de buurt. Om die puzzel te leggen, voert een multidisciplinair team een bestemmingsonderzoek uit. Daarbij hoort ook een participatietraject met de lokale bevolking.
De deputatie van de provincie Antwerpen zette het licht op groen om twee nieuwe bestemmingsonderzoeken financieel te ondersteunen.
Bestemmingsonderzoeken in Antwerpen (Kiel) en Ravels (Poppel)
De kerkraad van de Sint-Catherinakerk op het Kiel in Antwerpen krijgt 39.736 euro om op zoek te gaan naar een optimale benutting voor het gebouw, een neoroaamse kruisbasiliek uit de tweede helft van de 19de eeuw. Naast erediensten zullen er dus ook andere activiteiten kunnen plaatsvinden. Vandaag is nog niet duidelijk welke dat precies zullen zijn. Het multidisciplinaire team Studio Open Kerken start daarvoor een ontwerpend onderzoek in participatie met de parochie, lokale organisaties, de jeugdvereniging en stedelijke diensten. Het bisdom ging eerder al akkoord met een nevenbestemming voor de Sint-Catherinakerk.
De geschiedenis van de Sint-Valentinuskerk in het Ravelse deeldorp Poppel gaat terug tot de 16de eeuw. Sindsdien is ze verschillende keren herbouwd. Vandaag is het een driebeukige kruiskerk met een toren in Kempense gotiek. De laatste jaren liep het kerkbezoek sterk terug, een evolutie die door de coronacrisis versneld werd. Parochie en bisdom hebben daarom samen met het gemeentebestuur beslist om een andere invulling aan het gebouw te geven, bij voorkeur in functie van het lokale verenigingsleven. Studio Open Kerken start een bestemmingsonderzoek om tot een gedragen voorstel te komen. Daarbij worden naast het kerkbestuur ook verschillende adviesraden, verenigingen uit het dorp en de inwoners van Poppel betrokken. Om dit onderzoek te financieren ontvangt de gemeente Ravels een Kerkplus-subsidie van 35.315 euro.
Lokale besturen, kerkbesturen en vzw’s kunnen met vragen over het toekomstig gebruik van een kerkgebouw steeds aankloppen bij het provinciebestuur om na te gaan of zij ook via Kerkplus in aanmerking komen voor een gesubsidieerd bestemmingsonderzoek of voor investeringssubsidies om zo’n nieuwe invulling ook effectief te realiseren.