Het programmavoorstel, door provincie Antwerpen ingediend, is een van de zestien goedgekeurde Water-Land-Schap-projecten rond klimaatrobuuste gebiedsinrichting. Hierdoor kan ‘Boeren op Peil’ 500.000 euro aan Blue Deal-subsidies inzetten voor landbouwers en terreinbeheerders in het gebied.

Landbouw, natuur en water tekenen het open landschap van Oud-Turnhout en Arendonk. In de streek zijn veel land- en tuinbouwers actief, die hun velden vaak irrigeren met water uit de Wamp en de Rode Loop. De voorbije zomers was dat wegens captatieverboden meer dan eens niet mogelijk, uitgerekend tijdens het groeiseizoen. Een alternatieve oplossing is dan ook nodig.

Met ‘Boeren op Peil’ kunnen land- en tuinbouwers vanaf 2023 aan de slag om haalbare oplossingen te realiseren.

Met de subsidies, toegekend binnen de projectoproep Water-Land-Schap 2.0 van de Vlaamse overheid, kunnen deelnemers aan ‘Boeren op Peil’ investeren in klimaatrobuuste maatregelen. Dat kan onder meer door water beter op te slaan in natte periodes om het in drogere tijden te gebruiken, bijvoorbeeld met stuwtjes en peilgestuurde drainage. Door water lokaal langer vast te houden, sijpelt het langzaam in de bodem en groeit de grondwatervoorraad. Het project kijkt ook naar wateropslag op langere termijn, dieper in de bodem. Daarnaast kijkt het programma ook naar andere klimaatrobuuste maatregelen, zoals houtsnippers in de bodem verwerken. De focus ligt op het afstroomgebied van de Wamp en de Rode Loop. 

Land- en tuinbouwers zijn belangrijke partners

Provincie Antwerpen heeft in andere Kempense regio’s al ervaring opgedaan met gelijkaardige projecten, met goede resultaten. Samen met de lokale besturen en andere partners werkt de provincie voor Oud-Turnhout en Arendonk nu een gebiedsprogramma uit.

Daarnaast werken we met het gebiedsprogramma ARO ook meerdere jaren met verschillende partners in de streek zelf, met als doel de open ruimte te versterken.

Voor Boeren Op Peil hebben de partners dan ook ervaring met het verbeteren van water- en bodemkwaliteit, en kennen ze elkaar al van andere projecten in het gebied. We hebben de nodige kennis in handen om samen met de landbouwers de problemen met droogte en wateroverlast in het afstroomgebied van de Wamp en de Rode Loop aan te pakken.

Land- en tuinbouwers zijn onmisbare partners in het programma. Zij kunnen kunnen zelf kiezen uit een aantal mogelijke maatregelen en beslissen welke voor hen het meest geschikt zijn. Geïnteresseerden kunnen bij 'Boeren Op Peil' binnenkort de eerste informatie verkrijgen. 

Alvast vier jaar steun voor maatregelen op het terrein

De maatregelen zelf komen in 2023 ter beschikking, en dat alvast tot en met 2026. In 2022 zorgt 'Boeren Op Peil' voor onder meer de nodige administratieve en organisatorische voorbereidingen. Zo kunnen we volgend jaar alles vlot uitrollen en kunnen landbouwers en terreinbeheerders concrete initiatieven nemen voor hun eigen percelen en gronden.

Deelnemers aan het programma krijgen naast financiële steun bij de maatregelen ook de nodige begeleiding en informatie. We denken hierbij aan bedrijfsbezoeken met inspirerende praktijkvoorbeelden, demodagen en infosessies, tot en met persoonlijke begeleiding en advies op maat. De lokale besturen, Boerennatuur Vlaanderen en Boerenbond zijn hierbij belangrijke schakels.

Ook goed voor de natuur

Naast de landbouwgronden ligt er in Arendonk en Oud-Turnhout ook heel wat natuurgebied. Ook voor hen is water belangrijk. Wanneer landbouwers het watermanagement op hun percelen op duurzame wijze verbeteren, heeft ook het omliggende landschap daar baat bij. Een goed, overkoepelend waterbeheer, waarbij elke partner zijn steentje bijdraagt, kan zo de droogtestress in het hele gebied verminderen.

‘Boeren Op Peil in Oud-Turnhout en Arendonk’ is een van in totaal zestien Water-Land-Schap 2.0-projecten waar Vlaams minister voor Leefmilieu Zuhal Demir Blue Deal-middelen tegen waterschaarste en droogte voor inzet. Het werd geselecteerd uit 45 inzendingen. De 500.000 euro die voorzien is voor dit Kempense initiatief wordt verspreid over vijf jaar.