In vogelvlucht liggen de natuurgebieden Oude Landen en Bospolder op een goede kilometer van elkaar. In de praktijk liggen de A12 met het oprittencomplex van de Noorderlaan, de Ekerse wijken Schoonbroek en Rozemaai, en de Ekersesteenweg tussen beide natuurgebieden in. Zeker Bospolder is erg afgesneden van andere open ruimte, met aan de zuid- en westzijde het havengebied en aan noordzijde het rangeerstation Antwerpen-Noord. Nadat Agentschap Wegen en Verkeer in 2021 de Muisbroekpaserelle voor fietsers en voetgangers over de A12 heeft vernieuwd, bekijkt gebiedsprogramma Groen Kruis hoe ook dieren de snelweg veilig over geraken.

In de eerste plaats komt daarvoor de Transcontinentaalbrug in de kijker. Deze brug uit de jaren 70 is met vier rijstroken, twee parkeerstroken, een ruim voetpad en fietspad voorzien voor veel vrachtverkeer naar de haven. Intussen bestaat voor vrachtwagens een andere aanbevolen route naar de haven, zodat ze niet langer door de Ekerse woonwijken rijden. In die huidige visie is de brug overgedimensioneerd. De studie van Groen Kruis ziet dan ook meerdere mogelijkheden om de brug deels in te richten met groen en zo een ecologische verbinding te creëren.

In het minimale scenario gaat het daarbij over een ecostrook van een 1,20 m breed, waarbij de bestaande stroken voor autoverkeer, fietsers en voetgangers zo goed als onaangeroerd blijven. In een ruimer scenario kunnen we een groot deel van het asfalten brugdek vervangen door een laagje grond met ingezaaide grassen. In dat scenario willen we meteen ook een veiliger voetpad en fietspad aanleggen. Welk scenario het wordt moeten we nog onderzoeken met een stabiliteitsstudie van de brug. Zo een laag aarde en begroeiing zorgt immers voor extra gewicht. Intussen gaan we  met Groen Kruis op zoek naar de nodige financiële middelen.

De partners van Groen Kruis zijn alvast overeengekomen dat de parkeerstroken op en naar de brug mogen verdwijnen. In de praktijk is een deel van die parkeerstroken al een tijd afgesloten met jerseyblokken. Behalve enkele vrachtwagens tel je er nauwelijks geparkeerde voertuigen, en er is overlast met onder meer sluikstorten. Door de parkeerstroken te schrappen, ligt de baan letterlijk vrij voor een ruimere ecostrook in de aanloop naar de brug én verminderen we meteen ook het risico op sluikstorten.

Naast de groenverbinding over de Transcontinentaalbrug adviseert de studie ook een verbinding onder de A12. Zo zouden amfibiën en andere kleine dieren de oversteek kunnen maken via de oude Schijnkoker. Langs deze driedelige koker stroomde de rivier Het Schijn vroeger onder de snelweg door. De rivier loopt intussen in een andere bedding maar de Schijnkoker ligt er nog steeds.  Door die aan te sluiten op het grachtenstelsel van de wijk Schoonbroek, kan een ander type doorsteek worden gemaakt van Oude Landen naar Bospolder. Voor we dat kunnen doen, moeten we eerst controleren in welke staat de Schijnkoker momenteel is.

Het grootste obstakel dat dan nog overblijft, is de Ekersesteenweg, die tussen Oude Landen en Rozemaai inligt. Ook daar bekijken we meerdere scenario’s. Voor het volledige ‘dierenpendeltraject' tussen Bospolder en Oude Landen liggen er nu niet minder dan 26 mogelijke maatregelen voor. Sommige zijn groot, zoals het bermbrugscenario voor de Transcontinentaalbrug. Andere maatregelen zijn kleiner en eenvoudiger te realiseren, zoals touwbruggen voor eekhoorns en rustplekken voor vleermuizen op de middenberm.

Vleermuizen, jawel. Want niet elk dier dat kan vliegen steekt zomaar een hindernis over. Om vleermuizen veilig over een drukke baan te geleiden, is er in het ideale geval een ‘aanloop’ van stapsgewijs hogere bomen of andere vaste objecten, die hen tot een hoogte boven auto’s en vrachtwagens heen brengt. Bomen of andere hoge structuren op de middenberm houden hen op veilige hoogte, en dienen tegelijk als rustplek voor een tussenlanding voor kleine, vliegende dieren.