Het is de tweede keer dat GruunRant de ‘Gruune Schup’ uitreikt. Met de prijs eert de vereniging die personen of organisaties die haar visie rond behoud, versterking en verbinding van de groene gebieden rond de stad Antwerpen mee in de praktijk brengt. 

Groen Kruis werkt sinds 2020 volop aan open-ruimteverbindeningen, in de dicht bebouwde, verstedelijkte omgeving rondom Antwerpen. Ook daar is best nog wat open ruimte te vinden, al is die versnipperd over het grondgebied. Onder meer lintbebouwing, snelwegen, kanalen, woonwijken en bedrijventerreinen snijden de groengebieden van elkaar af.

Om opnieuw verbindingen maken tussen de overblijvende snippers open ruimte, moet je met een heleboel betrokken partijen aan tafel gaan zitten. Groen Kruis is daarom een vast samenwerkingsverband, waarbij de partners samen kijken welke acties ze in het gebied kunnen nemen. 

Groen Kruis is als gebiedsprogramma actief in zeven districten en gemeenten: Deurne, Ekeren, Merksem, Schilde, Schoten, Wijnegem en Wommelgem. Naast de zeven lokale besturen maken ook het Agentschap voor Natuur en Bos, Departement Omgeving en het Regionaal Landschap de Voorkempen deel uit van het partnerschap. De provincie Antwerpen waakt als coördinator over de overkoepelende visie van Groen Kruis en zoekt naar mogelijke projecten, financieringsmiddelen en lokale partners om die visie ook op het terrein uit te voeren. Op die manier is Groen Kruis de motor achter heel wat acties die er samen voor zorgen dat de open ruimte in de verstedelijkte rand stap voor stap weer verbonden geraakt.

“Groen Kruis is een terechte winnaar van onze ‘Gruune Schup”, zegt Paul Lermytte, voorzitter van GruunRant. “We hadden altijd al een fijne samenwerking met de provincie Antwerpen en sinds de komst van Groen Kruis is dat alleen maar verbeterd. Onder coördinatie van de provincie Antwerpen slaagt Groen Kruis erin om gemeenten, overheidsdiensten en burgerbewegingen aan tafel te krijgen en dingen echt te realiseren. De ideeën van GruunRant en Groen Kruis zijn erg gelijklopend, maar zij hebben andere mogelijkheden dan wij om die ideeën ook mogelijk te maken.”

Samenwerken in de vallei van de Laarse Beek

Vier grotere waterlopen in het Groen Kruis-gebied vormen een belangrijke basis voor het toekomstige netwerk aan verbindingen. Voor Groot en Klein Schijn en voor de Antitankgracht lopen al grotere samenwerkingen, de vallei van de Laarse Beek ontbrak tot voor kort nog in het lijstje. De Laarse Beek ontspringt in Brecht en loopt grotendeels volgens de grens van Brasschaat en Schoten om uit te monden in Ekeren, in de Verlegde Schijns. Hoewel er in het valleigebied al heel wat waardevolle, aparte projecten bezig zijn, liggen er nog heel wat bijkomende kansen voor ecologische verbindingen, waterberging en zo meer.

Groen Kruis start daarom nu een groot ontwerpend onderzoek op voor de volledige vallei van de Laarse beek. Dat onderzoek brengt eerst de huidige situatie in kaart, door onder meer grondwaterwinningen, pijpleidingen en afvalstorten te lokaliseren. Het gaat ook na welke dier- en plantensoorten er ‘van nature’ zouden kunnen voorkomen. Voor de knelpunten in het gebied worden concrete en haalbare oplossingen ontwikkeld. Hierbij bouwt Groen Kruis voort op bestaande analyses zoals 'Plan Bunzing' van GruunRant.

De werking rond de Laarse Beek is een van de vele projecten die Groen Kruis opzet in het gebied. De projecten van Groen Kruis variëren van kleinere acties zoals boombruggen voor eekhoorns in Deurne, Schilde, Schoten en Wijnegem tot meer complexe programma’s als de ecoverbindingen tussen Bospolder en Oude Landen in Ekeren. Naast het verbinden van bestaande groengebieden zoekt Groen Kruis ook actief naar kansen om bijkomend groengebied te creëren, onder meer door te kijken naar onthardingsprojecten. Onder meer de ontharding van de Ferdinand Verbieststraat in Ekeren zit zo in de pijplijn. 

De projecten van Groen Kruis hebben naast een positieve impact voor dieren en planten ook gunstige effecten voor mensen. Zo krijgen de bewoners in het Groen Kruisgebied meer toegang tot het groen in hun buurt. Met een herinrichting van bestaande open-ruimtegebieden vangen we de gevolgen van klimaatverandering beter op. Ten slotte zoeken we naar kansen om te ontharden en zo overvloedig regenwater op te vangen. Allemaal samen milderen die maatregelen de plaatselijke temperaturen en verminderen de kansen op wateroverlast.