Resultaten coördinatieoverleg populatiebeheer everzwijnen

publish date
07.11.2018

Op vraag van Vlaams Minister Joke Schauvliege organiseerde gouverneur Cathy Berx een afstemmend overleg over de schade veroorzaakt door everzwijnen, de bejaging ervan en de vermijding van de Afrikaanse varkenspest (AVP).
Alle relevante partners waren op het overleg aanwezig: Agentschap voor Natuur en Bos, INBO, FAVV, de directeur Noodplanning van de gouverneur, de jagers, de landbouw- en natuursector.

Afrikaanse varkenspest is niet gevaarlijk voor de mens, maar kan wel grote economische schade voor de varkenssector veroorzaken.

Voor meer info over AVP kunt u terecht op de volgende website: http://www.afsca.be/avp/

In tegenstelling tot in Wallonië (provincie Luxemburg) is er in Vlaanderen nog nergens Afrikaanse varkenspest vastgesteld, dus uiteraard ook niet in provincie Antwerpen. Niettemin is grote waakzaamheid geboden en moeten we al doen wat mogelijk is om AVP te vermijden. Maatregelen om het risico op besmetting uit te sluiten of te verkleinen, zijn noodzakelijk. Het beheersen van de everzwijnpopulatie is noodzakelijk om twee redenen: schade aan gewassen, tuinen, waardevol natuurgebied beperken én vermijden dat Afrikaanse varkenspest ook in Vlaanderen opduikt.
   
Het overleg leverde volgende resultaten op:

  • De problematiek van de AVP en het populatiebeheer is bijzonder complex. Om die reden is uitgebreid ingezet op kennis- en informatiedeling en op de bewustmaking van de risico’s. De lokale besturen en de provincie zullen verder werk maken van een heldere en alomvattende communicatie aan alle betrokken stakeholders en de burgers in het algemeen.
  • Alle partners zijn het erover eens dat populatiebeperking absoluut noodzakelijk is, anders ontstaat een ongewenste exponentiële populatiegroei.
  • Schadebeperking is de prioritaire doelstelling van de diverse concrete maatregelen. Iedereen erkent dat het een illusie is om de volledige everzwijn-populatie uit te roeien. Dat is niet de optie en zou ook onmogelijk en onhaalbaar zijn. Ook in Vlaanderen is er plaats voor een beheerste everzwijnpopulatie in het bijzonder op plaatsen waar de dieren geen of minimale en aanvaardbare schade veroorzaken.
  • Er werd een overzicht gegeven van de noodzakelijke preventieve maatregelen om besmetting van varkens in buitenloop te vermijden. FAVV controleert  varkensbedrijven en particuliere varkenshouders. Het FAVV ziet toe o.m. op de correcte uitvoering van de dubbele afsluiting. De Vlaamse diensten gaven informatie over de steunmogelijkheden om andere vormen van besmetting met AVP door everzwijnen te vermijden.
  • De concrete aanpak op het terrein en de concrete maatregelen moeten worden uitgewerkt door de bestaande faunabeheerzones (FBZ).

    De FBZ komen opnieuw samen voor het einde van dit jaar om nieuwe afspraken te maken over populatiebeheer. Zij houden daarbij rekening met de problematiek van de AVP. De vorige plannen zijn gemaakt toen er van AVP in België nog geen sprake was.

    De gemeenten zullen worden uitgenodigd voor het overleg van de FBZ;

    Momenteel zouden niet alle afspraken gemaakt binnen de FBZ correct worden nagekomen. Kennelijk zijn ze te vrijblijvend. Aan bevoegd minister Joke Schauvliege zal worden gevraagd om de afspraken gemaakt in de FBZ dwingender te maken.

  • Lokale besturen zullen actiever sensibiliseren / communiceren. Deze communicatie zal worden gestroomlijnd. Hierbij zal ook veel aandacht gaan naar:

    Het melden van schade (een duidelijk schadebeeld is essentieel om gerichte bestrijdingsmaatregelen te nemen) en de opruiming en verwijdering van dode everzwijnen;.

    Het nemen van preventieve maatregelen (erfafsluiting, beschermen van de bedrijfszetel, …).

  • Slachtafval van geschoten everzwijnen moet reglementair worden afgevoerd. In de praktijk gebeurt dit niet altijd, wat een risico op verspreiding van AVP inhoudt. ANB zal op korte termijn een regeling uitwerken waarbij het agentschap de kosten voor de verwerking op zich zal nemen.

  • De gouverneur roept alle actoren (landbouw, jagers, natuursector, lokale besturen, …) op om, binnen de bestaande overlegstructuren (FBZ en WBE), hun verantwoordelijkheid te nemen en nog beter samen te werken, om de gedeelde doelstelling: schadebeperking en de correcte uitvoering van de nieuwe Faunabeheerplannen (beperking van everzwijnpopulatie) te verzekeren. Goede samenwerking, een geïntegreerde en integrale benadering zijn cruciaal om gedeelde doelstellingen te halen en resultaten te boeken

  • De gouverneur roept in februari 2019 opnieuw een overleg samen om de situatie te evalueren en zal rapporteren aan Vlaams minister Schauvliege.
Meldpunt schade door everzwijnen: www.natuurenbos.be/meldpuntschade

Meldpunt dood everzwijn (provincie Antwerpen): Vogelopvangcentrum (VOC) Brasschaat Kapellen:  0473 48 48 97