De modernisering van het landbouw- en voedselsysteem heeft ervoor gezorgd dat we efficiënt, kwalitatief en betaalbaar voedsel kunnen produceren. Deze vooruitgang biedt vele voordelen, maar roept ook vragen op over de toekomst van duurzaamheid. Agro-ecologie of herstellende landbouw biedt een aanvulling op het bestaande systeem, gericht op het ontwikkelen van een voedselsysteem dat op lange termijn kan blijven bestaan. Dit houdt in dat voedsel op een milieuvriendelijke manier wordt geteeld, verwerkt en verdeeld, met aandacht voor zowel de natuur als de betrokken mensen en op een manier die kan blijven duren.

Om de principes van agro-ecologie te vertalen naar de praktijk bundelen 5 partners de krachten: provincie Antwerpen, lokaal bestuur Kontich, POM, HOGENT en het Proefstation voor de Groenteteelt. Cruciaal bij agro-ecologie is een goede bodemgezondheid door een goed beheer van het organische stofgehalte, meer biodiversiteit en een hechte band tussen producent en consument. De participatie door de buurtbewoners over de bestemming van het landbouwperceel is een eerste stevige stap om de band tussen producent en consumenten uit de buurt alvast aan te halen.

Buurt geeft mee richting aan invulling perceel

De inwoners van Waarloos zullen via participatiemomenten mee richting geven aan de toekomst van het beschikbare landbouwperceel in hun gemeente. Op 23 september vond het eerste participatiemoment plaats waar geïnteresseerde buurtbewoners uitleg kregen over agro-ecologie. Hoe kunnen we met vereende krachten één of meerdere landbouwbedrijven met aandacht voor natuur, biodiversiteit, bodem… verwelkomen in Waarloos en welke linken met duurzaam waterbeheer, landschapsbeleving en trage verbindingen zijn er? Bijkomend zijn we erg benieuwd naar de ideeën om de connectie tussen landbouwers en burgers te verbeteren. Voor het eerst wordt een terrein van deze omvang vrijgegeven voor agro-ecologische landbouw. We hopen op een mooie opkomst zodat de ideeën van de mensen uit de buurt maximaal benut kunnen worden en de bestemming van het landbouwperceel gedragen wordt door de lokale inwoners.

Tijdens de participatiemomenten worden de geëngageerde buurtbewoners stap voor stap betrokken bij het project, buigen ze zich mee over de kaarten, mogelijkheden, bestaande ideeën, onderzoek en mogelijke concepten. Uiteindelijk zullen de gronden toegewezen worden aan een of meerdere toegewijde agro-ecologische landbouwers die met aandacht voor natuur, omgeving en buurt hun bedrijf gaan leiden.

Landbouwperceel Waarloos locatie voor pilootproject

Het doel van het ABC-project is om het perceel in Waarloos ter beschikking te stellen van één of meerdere landbouwers die aan agro-ecologische landbouw willen doen. De afspraken en rechten en plichten van de landbouwer(s), provincie Antwerpen en POM Antwerpen worden vastgelegd in een overeenkomst. Onderzoekers van HOGENT en het Proefstation voor de Groenteteelt zullen de landbouwer(s) met raad en daad bijstaan. 

Het opzetten van een pilootproject zal leerzaam zijn voor andere lokale besturen. Volgende vragen worden beantwoord: 

• Hoe kunnen (lokale) besturen grond ter beschikking stellen van landbouwers?
• Hoe kunnen (lokale) besturen agro-ecologie als hefboom gebruiken om waterhuishouding, bodemkwaliteit en biodiversiteit in hun gemeente te verbeteren?

Alle bevindingen en lessen zullen worden gebundeld in een handboek.