De otter is terug!

Midden vorige eeuw verdween de otter uit ons landschap door het droogleggen van moerassen, het kanaliseren van rivieren, bestrijding en watervervuiling. Maar nu is hij bezig aan een voorzichtige terugkeer in West-Europa dankzij de bescherming van de soort en een verbetering van de waterkwaliteit. De otter en zijn leefomstandigheden kent nog heel wat uitdagingen zoals vervuiling en verkeersdrukte.

Scholenwedstrijd

Iedereen kan de otter helpen door zwerfvuil te rapen. Heel wat zwerfvuil belandt immers uiteindelijk in onze rivieren en finaal in de maag van de otter. Daarom organiseren we speciaal voor lagere scholen een wedstrijd.

Jan De Haes, gedeputeerde voor milieu en natuur gaf op 29 mei het startschot voor de zwerfvuilactie met het 4de leerjaar van de Sint-Jozefschool uit Emblem.

“Alle klassen van het derde tot het zesde leerjaar uit heel Vlaanderen kunnen deelnemen aan de wedstrijd”, aldus Jan De Haes, “Zo helpen ze de Europese otter om in Vlaanderen te kunnen overleven. Jong geleerd is immers oud gedaan. We geven de jeugd zo een belangrijk signaal dat de gevolgen van hun acties groter zijn dan ze op het eerste zicht lijken.”

De provincie Antwerpen neemt het educatieve luik op zich om de Europese otter een plaats te geven in het hart en het hoofd van de mensen.

Meer info over de scholenwedstrijd:
https://wwf.be/nl/scholen/help-de-otter-win-een-radio-oorwoud-concert-op-jouw-school

Heel wat uitdagingen

Een otter heeft een groot territorium nodig dat bestaat uit schone rivieren, waterpartijen en moerassen met voldoende vis en rustige oevers met veel begroeiing om zich overdag in schuil te houden. Als toppredator bovenaan de voedselketen stapelt de otter helaas vervuiling met chemische stoffen in zich op met negatieve gevolgen voor zijn voortplanting. Het grootste gevaar schuilt echter in ons dicht wegennet. Otters leggen grote afstanden af over land en kruisen onvermijdelijk wegen. Het verkeer is dan ook de grootste doodsoorzaak in Nederland, waar jaarlijks een kwart van de populatie doodgereden wordt.

Samen aan de slag

Om van de terugkeer van de otter een succes te maken, is samenwerking tussen verschillende partners cruciaal. Daarom werken 16 organisaties uit de grensregio Vlaanderen – Nederland samen in het Interreg-project ‘Otter over de grens’.

“We gaan samen het leefgebied van de otter versterken langs de Mark, in de Scheldevallei en Kempenbroek. We zorgen ervoor dat de otter veilig door het landschap kan migreren door kruisingen van wegen met waterlopen aan te passen, o.a. langs de Antitankgracht en in de Schelde- en Maasvallei. Met deze acties realiseren we extra leefgebied, en verbinden we de kerngebieden in Nederland en Vlaanderen zodat er uitwisseling is tussen de verschillende populaties om inteelt te voorkomen.” zegt Hans De Schryver, projectverantwoordelijke van Interreg “Otter over de grens”.

De kans dat je een otter te zien krijgt, is bijzonder klein. De soort is schuw en komt altijd in lage aantallen voor. Om meer te weten over de verspreiding, zetten we de wetenschap in. We nemen waterstalen en in het labo gaan we op zoek naar genetisch materiaal van de otter. Deze techniek heet e-DNA (environmental DNA). Hiermee brengen we ook het visbestand in kaart en bepalen we of er voldoende - gezonde - vis aanwezig is. Tot slot onderzoeken we of de otter invasieve probleemsoorten, zoals bepaalde uitheemse rivierkreeften, kan helpen onderdrukken.

Dat de otter terugkeert is geweldig nieuws, maar het is voor velen ook een ‘nieuwe’ soort. Met kennisdeling en sensibilisatie van weg- en waterloopbeheerders, natuurbeheerders, hengelaars, beleidmakers en het grote publiek zorgen we dat de otter een plekje krijgt in ieders hart.

Meer informatie:

Het project ‘Otter over de grens’ wordt gefinancierd door Interreg Vlaanderen – Nederland van de EU.

Kostprijs: 3.022.958,05 euro, waarvan 1.499.979,02 euro bijgedragen wordt door Interreg
Looptijd: 1 april 2024 tem 31 maart 2027

Partners: Agentschap voor Natuur en Bos, Durme vzw, gemeente Breda, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Limburgs Landschap vzw, Provincie Antwerpen, Provincie Oost-Vlaanderen, Regionaal Landschap De Voorkempen, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Regionaal Landschap Rivierenland, Regionaal Landschap Schelde-Durme, Stichting ARK, Vlaamse Milieumaatschappij, Waterschap Brabantse Delta, WWF België en Zoogdiervereniging Nederland

Info over het project:

https://interregvlaned.eu/otter-over-de-grens

Info over otter:

www.samenlevenmetwildedieren.be

https://wwf.be/nl/bedreigde-dieren/bescherm-de-europese-otter

Contact projectverantwoordelijke: 
Hans De Schryver
hans.deschryver@vlaanderen.be, +32 474 89 2368

Contact verantwoordelijke educatie:
Sarah Wouters
sarah.wouters@provincieantwerpen.be, +32 15 45 13 84