Is natte landbouw een realistische piste?

De bedoeling is dat de verschillende overheden op termijn beter kunnen inschatten of natte landbouw op een bepaalde locatie een realistische piste is. Het instrument moet een genuanceerd beeld schetsen over de verschillende vernattingsscenario’s en mogelijke vervolgacties die een lokaal bestuur zelf kan stellen om stakeholders te ondersteunen om naar een succesverhaal te evolueren. 

Provincie Antwerpen werkt voor dit project samen met ILVO, Rurant vzw en Boerenbond Projecten. Zij zullen actieve landbouwers bevragen vanuit hun eigen expertise over de haalbaarheid van natte landbouw en de opbouw van een keten. Onze projectpartners zullen mogelijke drempels en kansen benoemen of wetgeving spotten die niet aangepast is aan nieuwe vormen van landbouw. ILVO zal focussen op de brede keten die er nodig is om de nieuwe gewassen te vermarkten. Dat is nodig om een rendabel verdienmodel mogelijk te maken voor de landbouwers. 

Wat wordt er onderzocht?

Er zal een overheidsopdracht uitgeschreven worden in de zoektocht naar een goed consortium om het onderzoek te voeren, los van de input die een consortium zelf nog kan doen kunnen volgende elementen onderzocht worden: 

• alternatieve teelten
• de opbrengsten van alternatieve teelten
• mogelijke toepassingen
• welke ecosysteemdiensten worden er geleverd door deze nieuwe vorm van landbouw toe te passen?
• welke vergoeding moet hier tegenover staan om een onderdeel te zijn van een eerlijk inkomen dat gediversifieerd tot stand komt?

Digitalisering

De digitale tool zal worden gebaseerd op databronnen die op dit moment niet beschikbaar zijn in Vlaanderen. Ze worden binnen het project aangekocht, verzameld, gekoppeld en gedigitaliseerd. Enerzijds gaat het om kwantitatieve gegevens zoals opbrengstdata van natte landbouw teelten, verwachte opbrengstverliezen en de valorisatie van gerealiseerde ecosysteemdiensten. Anderzijds worden kwalitatieve gegevens verzameld. Actieve landbouwers, potentiële verwerkers en afnemers worden bevraagd en reflecteren vanuit hun eigen expertise over de haalbaarheid van een nattelandbouwketen. Hieruit volgen randvoorwaarden voor natte landbouw zoals schaalgrootte, mate van vernatting en teelttypes voor vermarkting die worden samengebracht in de nieuwe digitale tool. Er zullen ook factsheets worden ontwikkeld zodat in eerste instantie overheden maar ook landbouwers en andere stakeholders feiten en beste praktijken kunnen raadplegen in verschillende scenario’s van vernatting.

Ook het Europese digitale beleid raadt aan digitale tools te gebruiken als oplossingen voor het bereiken van de groene transitie. Deze digitale tool wordt ter beschikking gesteld van overheden van verschillende beleidsniveaus die elk vanuit hun eigen bevoegdheden met de tool aan de slag kunnen. De provincie Antwerpen beheert de tool ook na afloop van het project.

Blik vooruit

De projectpartners zijn er zich van bewust dat er nu nog kritisch naar natte landbouw als alternatieve landbouwvorm wordt gekeken. We hebben een goed partnerschap om de mogelijkheden voor natte landbouw af te toetsen aan wetenschappelijke kennis, praktijkervaringen elders en bij de verschillende stakeholders. Eind 2026 ronden we het project af. Het is de bedoeling om tegen dan de aandacht voor natte landbouw en het potentieel onder de aandacht te hebben gebracht. 

Looptijd

In juli 2024 werd binnen het EFRO GTI-Kempen - digitalisering het project paluDIGIcultuur goedgekeurd.Het project PaluDIGIcultuur loopt van 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026.