Ondanks de reeds beschikbare kennis omtrent waterbehandeling blijft het in de praktijk moeilijk om de kwaliteit van het drinkwater doorheen de drinkwaterleidingen in de stallen goed te houden. Vaak wordt het water aan de bron ontsmet, maar is er ter hoogte van de dieren in de stal opnieuw een groot aantal kiemen terug te vinden in het drinkwater. Herbesmetting van het water als gevolg van biofilm in de drinkwaterleidingen iligt hier mee aan de oorzaak.

Samenstelling biofilm in drinkwatersystemen

Omtrent de samenstelling van deze biofilm, de impact van de watersamenstelling op de vorming van biofilm en hoe deze biofilm correct te bestrijden zijn nog veel vragen. Binnen dit project zal daarom onderzocht worden wat de samenstelling is van de biofilm in drinkwatersystemen bij varkens en pluimvee om zo te komen tot enerzijds correcte protocols voor reiniging van drinkwaterleidingen om zo aanwezige biofilm te verwijderen en anderzijds correcte drinkwaterbehandelingen die vorming van biofilm voorkomen. Hierbij zal rekening gehouden worden met de invloed van zowel de chemische als microbiologische samenstelling van het gebruikte drinkwater omdat ervaring ons leert dat dit in grote mate bepaalt of een biofilm voorkomt en hoe succesvol een toegepaste drinkwaterontsmetting is.

In het kader van de algemene gezondheid van varkens en pluimvee is drinkwaterkwaliteit iets wat nog al te vaak over het hoofd wordt gezien. Nochtans weten we uit onderzoek dat contaminatie van drinkwater met bijvoorbeeld pathogene bacteriën een belangrijke invloed kan hebben op de darmgezondheid. Drinkwaterkwaliteit is binnen de veehouderij een belangrijke parameter in functie van de preventieve gezondheidszorg. Met het oog op reductie van het antibioticagebruik, wint drinkwaterkwaliteit steeds meer aan belang.

Beheersing van biofilmen

Biofilmvorming in de drinkwaterleidingen is echter op veel veeteeltbedrijven een bron van problemen betreffende drinkwaterkwaliteit. Hoofddoelstelling van dit project is te komen tot een beheersing van biofilmen in drinkwaterleidingen bij varkens en pluimvee. Hiervoor worden specifieke protocols uitgewerkt  voor reinigen en ontsmetten van drinkwaterleidingen om biofilm te verwijderen. Daarnaast worden protocols voor ontsmetten van drinkwater opgesteld om vorming van biofilm te voorkomen en een goede microbiologische kwaliteit van het drinkwater te garanderen. Om dit doel te bereiken zal onderzocht worden wat de microbiologische samenstelling is van biofilm in varkens- en pluimveestallen. Op basis van deze kennis zal een in vitro-test model opgesteld worden dat naast de samenstelling van de biofilm de interactie tussen kwaliteit van het gebruikte drinkwater en het chemisch ontsmettingsmiddel zal uittesten. Finaal zal gekomen worden tot protocollen voor reinigen van drinkwaterleidingen en protocollen voor drinkwaterontsmetting die uitvoerig zullen gevalideerd worden in de praktijk.

De focus van het project ligt op varkens- en pluimveehouderij in Vlaanderen omdat in deze stalsystemen typisch gebruik gemaakt wordt van drinkwatersystemen met drinknippels in stallen met een relatief hoge omgevingstemperatuur. Zeker bij jonge dieren (biggen en vleeskuikens) is het waterverbruik laag en de staltemperatuur hoog, waardoor kiemen relatief makkelijk kunnen vermenigvuldigen in het water. Bijkomend zijn ook deze jonge dieren vaak het meest gevoelig voor infecties die mogelijks afkomstig kunnen zijn uit het drinkwater. Voor het gedeelte communicatie, sensibilisering en advisering zal op de volledige Vlaamse veehouderijsector gefocust worden.

Drinkwaterbehandeling en reiniging drinkwaterleidingen

Bedoeling is om via een betere kennis van de microbiologische samenstelling van de biofilm die voorkomt op varkens- en pluimveebedrijven te komen tot betere advisering omtrent drinkwaterbehandeling en reiniging van drinkwaterleidingen. Hierbij zal rekening gehouden worden met de bacteriologie maar ook met de aanwezigheid van schimmels en gisten, zonder daarbij de chemische samenstelling van het water uit het oog te verliezen. Door verbeteren van de drinkwaterkwaliteit van bron tot nippel beogen we de algemene gezondheidsstatus van de dieren te verbeteren wat resulteert in een optimale technische prestatie van de dieren en een daling van het antibioticagebruik.

Looptijd

Dit project start op 1 september 2022 en loopt tot en met 31 augustus 2026.

Partners

Dit project wordt uitgevoerd door Inagro, ILVO Technologie & Voeding en Proefbedrijf Pluimveehouderij met financiering vanuit Blue Deal en cofinanciering van Aguabel, Alguma, Bivit, Boehringer-Ingelheim, Boerenbond, Cid Lines, Eastman, GreenX, Gullimex, Harsonic, HQ-Line, Huvepharma, Impextraco, Konax, LED Techno, Leievoeders-Cibus, Mervar, Nutrivet, ProAgro, Realco, Schippers Europe, Vetshops, Voeders Ostyn en Voeders Seurynck.