Herinrichten Zwarte Neet in Retie

Stuw te steil en beek te breed

De Zwarte Neet is een belangrijke waterloop voor de Europees beschermde soorten beekprik, donderpad en kleine modderkruiper. Door een stuw in de waterloop ter hoogte van Hodonk konden vissen onmogelijk stroomopwaarts zwemmen. En net daar zitten de beste plekjes om te schuilen, te paaien en voedsel te vinden.

Bijkomend probleem, de Zwarte Neet is hier veel te breed. In de zomer daalt het waterpeil daardoor te veel en valt de stroming grotendeels weg. Deze waterloop is dus extra gevoelig voor droge periodes met hogere temperaturen. Het gebrek aan zuurstof in de waterloop is dan nefast voor vissen. Vooral provinciale prioritaire soorten beekprik en rivierdonderpad stellen extra hoge eisen op vlak van zuurstofgehalte.

Deze stuw was een onneembare hindernis voor vissen

Stuw eruit en helling erin

De hinderlijke stuw zat net opwaarts van de straat Hodonk. Hij werd daar gebouwd om een private visvijver van voldoende water te verzekeren. Met schotbalken kon de waterstand geregeld worden: hoger voor een visevenement en lager om wateroverlast stroomopwaarts te voorkomen. Met een hoogte van wel 60 centimeter zorgt de stuw voor een waterval waar onze vissoorten niet tegenop konden zwemmen.

Die hoge regelbare stuw hebben we daarom verwijderd. Met een nieuwe constructie zorgen we ervoor dat de visvijver toch gevuld kan worden. Om het hoogteverschil weg te werken, hebben we een helling aanglegd in de beek. Die loopt af tot aan de monding van het Goorneetje en sluit daar aan op de bestaande bodem. We legden de helling aan als een smal zomerbed dat meandert binnen een breder winterbed. Zo krijgen we meer variatie in het beekprofiel, nog aantrekkelijker voor vissen

De nieuwe constructie kan niet meer verlaagd worden. Om wateroverlast stroomopwaarts tegen te gaan zorgen we daarom voor een kleine natuurlijke overloop naar het bos op de linkeroever. Bij uitzonderlijke regenval zal dit lagergelegen bos met gracht als tijdelijke buffer werken. Een deel van het water kan er infiltreren. De rest loopt verder stroomafwaarts vertraagd terug naar de Zwarte Neet.

Visomleiding

Werkzaamheden in een beek laten ook vissen niet onberoerd. Aan het begin van de werken hebben we daarom zoveel mogelijk vissen gevangen en verderop weer veilig uitgezet. Na afloop konden ze dan zelf naar hun vernieuwde stekje zwemmen.