Brochurereeks Landschappen in de provincie Antwerpen
De brochures kunnen zolang de voorraad strekt besteld worden via erfgoed@provincieantwerpen.be of telefonisch via 03 240 55 70.
De middenloop van de Kleine Nete in en rond Herentals - een aaneenschakeling van tableautjes met elk hun eigen charme
Na de lustrumeditie over de samenvloeiing van de drie Netes in Lier in 2019, verleggen we in 2022 onze aandacht naar de Kleine Nete en de stad Herentals. In de schaduw van de Kempense Heuvelrug bepaalt de riviervallei het afwisselende landschap van de historische hoofdstad van de Kempen. Deze landschapsbrochure is uitgegeven naar aanleiding van de elfde provinciale Landschapsdag, die de cultuurhistorische waarden van een landschap in de provincie onder de aandacht brengt.
Een landschap van voorname eenvoud, de vallei van de drie Neten rond Lier
Dat bij de oprichting van de voorloper van de Provincie Antwerpen de Franse overheersers kozen voor de naam “departement van de Twee Neten” is geen toeval. Het water van deze rivieren heeft de ontwikkeling van de provincie bepaald. Waar de Grote en de Kleine Nete samen komen en de Beneden-Nete vormen, ontstond Lier, een van de mooiste kunststeden van het land, met een geschiedenis die onlosmakelijk met haar waterlopen verbonden is. In deze tiende landschapsbrochure maak je kennis met de natuurlijke en culturele rijkdom van het landschap rond de Netestad en de toekomstige ontwikkelingen in het gebied.
Het Land van de Rupelstreek: van wilde rivier over rijen droogloodsen tot rijke biodiversiteit
De Rupelstreek is een van de oudste industrielandschappen van het land, bepaald door de baksteennijverheid. Naast de evidente historische rijkdom aan industriële relicten – van arbeiderswijken tot steenovens – ontwikkelde zich in deze industriële wereld een ongekende natuurlijke rijkdom. In deze brochure, uitgegeven naar aanleiding van de 9de landschapsdag, komt de geschiedenis van de Rupelstreek en de uitdagingen van de toekomst aan bod.
Het landschap van de Antwerpse haven: mens en natuur op zoek naar verzoening
Hierin staat de geschiedenis en ontwikkeling, de erfgoed- en natuurwaarden van de Antwerpse haven centraal. Het havengebied biedt niet enkel plaats voor harde economie, maar herbergt ook boeiende sporen van het havenverleden. Steeds meer wordt in dit uiterst boeiende landschap ook een evenwicht gezocht tussen de relicten van het waardevolle polderlandschap, nieuw gecreëerde natuurgebieden en de moderne haveninstallaties.
De Merode: levend landschap tussen Kempen en Hageland
De Merode is een prachtig gebied van 1500 hectare bos en landerijen op de grens van de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Oorspronkelijk was dit gebied in handen van de familie de Merode. Vandaag reiken ondernemers, natuur, erfgoed en landschap er elkaar de hand. In de zevende landschapsbrochure kom je meer te weten over dit inspirerende gebied.
Landschap De Liereman: Arme grond, rijk verhaal
Landschap De Liereman, goed voor zowat 500 hectare, ligt in de gemeenten Oud-Turnhout en Arendonk. Het is één van de oudste beschermde gebieden van België. In 1940 werd het al - onder druk van de Lieremansschilders - voor het eerst beschermd als landschap. Later volgden ook nog beschermingen als natuurgebied, stiltegebied en archeologische zone. Met vereende krachten werd De Liereman een modelgebied voor het concept 'behoud door ontwikkeling'. Een mooie toekomst lonkt.
Zennegat en Battenbroek. Landschap van mens en rivier
Deze brochure besteedt uitvoerig aandacht aan het rivierlandschap ten noorden van Mechelen. Het Zennegat, waar de Zenne, de Leuvense Vaart en de Dijle samenvloeien, maar ook het Battenbroek en de Grote Vijver, waar de Nete en de Dijle bijeenkomen, zijn vandaag een waardevol en beschermd natuurgebied met een grote verscheidenheid aan fauna en flora en een interessante geschiedenis. De brochure vertelt over de vondsten en bevindingen van archeologisch onderzoek in het gebied en over wat we te weten kwamen over hoe onze voorouders met het water omgingen. Maar ook nog tal van andere weetjes komen aan bod.
Orde en tucht op de heide: De kolonies van Wortel en Merksplas
De kolonies in Wortel en Merksplas stralen geschiedenis uit. Ze tonen ons hoe er de vorige twee eeuwen omgegaan werd met armoede en landloperij. Deze vierde landschapsbrochure belicht de geschiedenis van de kolonies vanaf hun ontstaan in 1818 tot de definitieve afschaffing van de wet op de landloperij in 1993. De link met het landschap dat hierdoor tot stand kwam, is onmiskenbaar. De brochure gaat daarom ook dieper in op de initiatieven die vanuit de provincie Antwerpen en andere organisaties werden en worden ondernomen om dit landschap en het bijhorende patrimonium te beschermen.
De vallei van het Schijn: een groene levensader voor de stad
Er wordt in deze brochure ingegaan op de geschiedenis en ecologie van de vallei, de natuur- en erfgoedwaarde, de rol van het Schijn als waterleverancier voor de stad Antwerpen en op de verschillende ruimtelijke initiatieven die genomen worden in de vallei die als een groene vinger doordringt tot de stad.
De Kempense Heuvelrug: een cuesta tussen Kleine Nete en Aa
Hierin wordt gefocust op het ontstaan van deze heuvelrug, de relatie tussen de mens en de heuvelrug, de kleinschalige turfontginning op en rond de heuvelrug en de afwisselende ecologie.
Bornem, de Oude Schelde: een rivierlandschap gevangen in de tijd
Deze afgescheiden meander en het omliggende gebied vormen een uniek relict in de Scheldevallei. De brochure belicht niet alleen de wordingsgeschiedenis van dit landschap, maar gaat ook in op het vroegere economische belang en de huidige natuurwaarden ervan. Een aanrader voor iedereen geïnteresseerd in de regio en in cultuur- en landschapsgeschiedenis.