Digitale wandeling: Rozenroute Rivierenhof

 

Verken de Rozentuin van het Rivierenhof op eigen houtje, online op deze pagina of met de app op je smartphone. Of je haalt de papieren versie op bij het Infopunt Domeinwacht, Turnhoutsebaan 246 in 2100 Deurne. 

Vanaf 8 juni tot wanneer de bloemen zijn uitgebloeid. 

Dit pad gaat over rozen. Het leidt je van het bijenhuisje in de tuin van het Infopunt Domeinwacht naar de historische rozentuin van het Rivierenhof, hier vlakbij. We vertellen je op 14 stopplaatsen in geuren en kleuren over de koningin van de bloemen: de roos. 

Louis Lens
Rozenveredelaar Louis Lens aan het werk

Stopplaats 1: Aan het bijenhuisje: bestuiven en veredelen

Je staat bij een heel oud bijenhuisje uit 1924. Zie je de bijen vliegen? Bijen bestuiven bloemen, maar met rozen heeft de mens geleerd om ze zelf te bestuiven. Zo kan hij rozen veredelen tot de ideale soort ontstaat.

Ga achter het bijenhuisje door een donker stukje bos. Links in dat bos, zie je opnieuw een mysterieus huisje.

Doornroosje
Het jonge Doornroosje slaapt tot ze oud genoeg is om vrouw te worden

Stopplaats 2: Aan het heksenhuisje: een oud sprookje

Dit kleine hutje is een heksenhuisje. We vertellen je hier graag een heel oud sprookje, dat al in de 14e eeuw werd verteld. Het gaat over Doornroosje. Eigenlijk gaat het over een meisje dat zich nog te jong voelt om volwassen te worden.

Vervolg het pad naar de rozentuin. Wandel langs het rechter pad naar de ijzeren poort in de rechterhoek van de rozentuin.

Geoculeerd oog
Een oog van een roos werd in de stengel van een andere rozenplant geoculeerd. Zo ontwikkelt deze rozenplant dezelfde eigenschappen als die van het ingeplante rozenoog.

Stopplaats 3: Rechter inkompoort: Guirlande d’Amour: enten en stekken

Aan de ijzeren poort groeit de Guirlande d'Amour, een naam die tot de verbeelding spreekt. Op het witte plaatje onder elke roos lees je meer. Je kan de eigenschappen van rozen kopiëren door een bladknop te enten of oculeren op een andere stam. Je kan rozen ook enten.

Sla rechtsaf en volg het paadje tot je rechts het ‘Frühlingsgold’ of ‘Voorjaarsgoud’ ziet staan.

Adam en Eva
Adam en Eva, geschilderd door Lucas Cranach (1472 – 1553)

Stopplaats 4: Frühlingsgold: geen rozen zonder doornen

De roos Frühlingsgold of Voorjaarsgoud heeft stengels met veel stekels. Rozen hebben geen doornen, die zijn vergroeid met de stengel, maar stekels. Stekels zijn opzetstukjes die op de stengel staan. De legende zegt dat het de schuld is van Adam en Eva dat rozen doornen kregen.

Wandel een klein stukje verder, tussen het Frühlingsgold en de Frühlingsduft, staat een boompje. Dat is de volgende stopplaats.

Pentagram
Oorspronkelijk rozenbloempje, doorsnede appel en pentagram

Stopplaats 5: het appelboompje: de oudste rozen

De oudste rozen uit onze streken zijn de botanische rozen, zoals hondsroos en eglantier. Ook veel fruitsoorten behoren tot de rozenfamilie: appel, braam, aardbei, peer,... De perfecte vijfledige vorm van een rozenbloesem inspireerde alchemisten tot het pentagram. Het is een bewijs dat er naast aarde, water, lucht en vuur een vijfde evenwaardig element moet bestaan.

Schuin links tegenover de appelboom vind je de roze roos Mayflower, met haar sterk gevulde roze rozen.

Cleopatra
Cleopatra bedreef de liefde op een bed van rozenblaadjes, wel 45 cm dik

Stopplaats 6: The Mayflower: rozen in oude culturen

Rozen zijn geen Europese ontdekking. In de oude Perzische en Oosterse culturen was men al lang gek van de zachte, medicinale rozenblaadjes en van hun heerlijke geur. Keizer Nero in de 1e eeuw maakte het erg bont, hij strooide bij feesten rozenblaadjes uit over de gasten. Zo kreeg de roos een decadente naam.

Ga op het einde van het pad rechtsaf, wandel een klein stukje. Aan je rechterkant ontmoet je een jeugdliefde.

Josephine de Beauharnais
Portret van keizerin Joséphine de Beauharnais

Stopplaats 7: Jugendliebe: keizerin Joséphine de Beauharnais

We verbinden deze roos met een jeugdliefde, met de knappe Joséphine de Beauharnais, de eerste vrouw van Napoleon. Zij had een rozentuin en liet rozen overkomen uit Engeland en uit het Oosten. Dankzij haar werden rozentuinen populair.

Vervolg je pad rechtdoor, voorbij het kruispunt, tot je aan de Midsummersnow komt.

Garland with virgin
'Guirlande met maagd' door Daniël Seghers geschilderd in 1645

Stopplaats 8: Midsummersnow: bloemenschilder Daniël Seghers

Jezuïet Daniël Seghers was in de 16e eeuw een heel bekend bloemenschilder. Hij verbleef ook op het Rivierenhof, waar de Jezuïeten hun buitenverblijf hadden. Dankzij zijn aanwezigheid zou het kasteel gespaard zijn van protestantse plundering, want de protestantenleider was een fan van zijn werk.

Ga rechtdoor tot je niet verder kan.

Serre- en Rozenploeg
De ploeg van de serre en de rozentuin

Stopplaats 9: de rozentuin van het Rivierenhof: heraanplanting

Deze rozentuin werd in 1926 aangelegd. Aan de structuur veranderde sindsdien weinig. Een vast team van specialisten onderhoudt deze rozentuin. Momenteel is er een grondige renovatie, in het najaar wordt het kale stuk heraangeplant.

Ga tot aan het volgende pad rechts, zodat je in het midden staat.

Landbouwhuishoudschool
De meisjes van de landbouwschool werken in de jaren '20 in de moestuin die naast de rozentuin ligt

Stopplaats 10: de meisjes van de landbouwschool: het verzorgen van rozen

Het mooie gebouw achter de rozentuin werd in 1924 gebouwd als landbouwschool voor meisjes. Het audiofragment geeft je ook tips over het planten en verzorgen van rozen.

Wandel door het middelste pad van de rozentuin tot aan het tweede kruispunt, ga hier naar rechts. Geniet onderweg van de rozen en denk even na. Stel dat jij een rozenveredelaar was. Hoe zou jij je roos willen noemen? Hoe ziet die roos eruit?

PCS
Proefcentrum voor Sierteelt

Stopplaats 11: rozen keuren en rozen kiezen

Dit perk is speciaal bestemd voor het keuren van rozen die gebruikt worden als openbaar groen in parken en op andere openbare plaatsen. Het audiofragment vertelt je ook waarop je moet letten als je zelf rozen wil kopen om te planten.

Wandel verder naar de pergola.

fair trade rozen
Rozen met een logo van Fair Trade. Deze rozen werden onder degelijke sociale en ecologische omstandigheden gekweekt

Stopplaats 12: onder de pergola: rozenkleur en zonneschijn

In de schaduw van de oude pergola denken we aan een boeket rozen. Gebruik een scherpe snoeischaar als je ze zelf afsnijdt. Het audiofragment vertelt je ook waar de snijrozen vandaan komen die je in de winkel koopt.

Wandel naar het midden van de pergola en zet je even op de bank. 

Op Rozen Podcast
Wil je meer weten over de culturele kant van rozen? Dan is dit boek van Liesbet Vereertbrugghen een aanrader

Stopplaats 13: Moederdag en een streepje muziek

Scan de QR-code op de bank en ga naar stopplaats 13. Daar vind je een leuke podcast over rozen. Je kan ook zelf surfen naar klara.be/rozenreeks . Kies het luisterfragment over moederdag. 

klara.be/rozenreeks (het 2e luisterfragment gaat over moederdag).

Wandel via het schuine padje naar beneden naar het beeld van de naakte danseressen.

Hoofse Liefde
Een illustratie van hoofse liefde uit de Codex Marnesse uit ca.1300

Stopplaats 14: het beeld van De naakte danseressen: rozen en erotiek

Deze naakte danseressen staan sinds 2007 kou te lijden in de rozentuin. Hun bronzen beeld werd gemaakt door kunstenaar Pol van Esbroeck. Al in de 14e eeuw stond de roos ook symbool voor het sensuele, al werd er toen veel 'verbloemd'. Rozen zijn ook symbool voor echte liefde, en voor vergankelijkheid. Rozen veredelen vraagt veel passie.

Einde van de wandeling, hopelijk heb je er veel uit opgestoken en genoten van de rozentuin.

Doe-opdrachten:

  • Welke roos ruikt het lekkerst?
  • Stel dat jij een rozenveredelaar was. Hoe zou jij je roos willen noemen?
  • Voel aan de bloemblaadjes van een roos. Ze werden vroeger gebruikt als luxeproduct omdat ze zo zijdezacht zijn. Verzamel wat afgevallen blaadjes, voel en strooi ze in het rond.
  • Kijk bij de keurrozen. Stel dat jij een rozenkeurder was, welke roos zou jij dan bekronen?
  • Kijk goed rond. Wat zijn jouw favoriete rozen in deze tuin?
  • Welke roos heeft de mooiste stekels (of bottels of bloemen of…)?