Knelpuntberoep

Al enige tijd prijkt lassen op de knelpuntberoepenlijst van de VDAB. Daarnaast is er ook een tekort aan meisjes in technische richtingen. Er zijn dus nog wel wat stappen te zetten op het vlak van gendergelijkheid en dus trekken we ons op aan elk klein winstje dat geboekt wordt, denk maar aan vrouwelijke lassers die zich willen bewijzen op de werkvloer. Geen evidente keuze, maar niet onbestaande. We laten jullie graag kennismaken met Emely Rillof: zij werkt via duaal leren als lasser bij Navitec. In juni werd Emely geïnterviewd door het personeelsblad van Navitec.

Ook Kris Derison – traject- en tewerkstellingsbegeleider voor het Centrum voor Leren en Werken en Duaal Opleidingen van het Provinciaal Onderwijs Antwerpen – en Ingrid Scheldeman – campusverantwoordelijke Coördinator van de onderwijsinstelling kwamen aan het woord.

Werkplekleren = werken en leren combineren

Emely werkt bij Navitec volgens het systeem van duaal leren. Ingrid: “Bij duaal leren gaat een leerling twee dagen naar school en de overige drie dagen staat hij of zij op de werkvloer. Tijdens de lessen op school krijgen ze één dag algemene vorming: wiskunde, talen, … De andere lesdag krijgen ze praktijkvorming. Het is een voltijdse onderwijsvorm die zowel binnen ASO, TSO als BSO kan, maar evengoed binnen een bacheloropleiding of zelfs het volwassenenonderwijs. Het staat eigenlijk voor ‘werkplekleren’. Emely volgt haar duale opleiding binnen de arbeidsmarktfinaliteit – de duale leerweg. Het werkplekleren op het bedrijf verloopt via een Overeenkomst Alternerende Opleiding (OAO), wat wil zeggen dat het uitgevoerde werk bezoldigd is.”

Deze manier van lesgeven brengt wel wat voordelen met zich mee. Ingrid: “Absoluut. Ze kunnen de theoretische vorming onmiddellijk integreren in de praktijk. En ze worden daarbij ook ondersteund door een mentor van het bedrijf.”

“Daar ga ik dan naar op zoek", vult Kris nog aan. "Mentoren op de werkvloer volgen eerst een mentorcursus en zorgen voor een heel directe opvolging en begeleiding van de jongere in het bedrijf. Als traject- en tewerkstellingsbegeleider ben ik onder meer verantwoordelijk voor de hele administratieve ondersteuning van zo’n traject. Ik ga mee op zoek naar nieuwe bedrijven waar onze leerlingen terecht kunnen en uiteraard ook naar een ‘match’ tussen het bedrijf en de jongere in kwestie. Het is niet omdat een jongere vlakbij een bepaald bedrijf woont, dat die daar ook past. We zorgen echt wel dat het DNA klikt, want dat is een deel van het succes. Ik ga ook in communicatie met de mentor ter plaatse om bij de start het opleidingsprogramma af te spreken. Dan checken we welke competenties er op de werkvloer worden geleerd en welke op school.”

Zoeken naar een match

Als er dan een geschikt bedrijf is gevonden voor een leerling, kan het traject worden opgestart. Ingrid: “Duaal leren veronderstelt een stukje arbeidsbereidheid – dat ze meestal wel hebben – maar ook arbeidsrijpheid – en dat is soms iets minder. Als we merken dat iemand te weinig arbeidsrijp is, dan raden we aan om bij een VZW een voortraject te volgen waarbij ze een aantal arbeidsattitudes aangeleerd krijgen, bijvoorbeeld op tijd komen, taken uitvoeren zoals gevraagd, etc. Als de leerling na een aantal maanden klaar is voor de werkvloer, kan hij of zij starten bij het bedrijf."

Emely kon starten bij Navitec. Kris: “Ze doet het zeker goed binnen Navitec. Ik denk ook dat ze al heel goed geïntegreerd is als meisje, want dat is toch niet altijd evident. Ook voor de bedrijven hoor. Van veel bedrijven krijg je nogal snel tegenwind: hun sanitair is er niet op voorzien, ze zouden extra kleedkamers moeten maken, etc. Gelukkig is Navitec direct mee in dat verhaal gestapt.”

Het bevalt Emely alvast prima bij Navitec: "Het is de leukste werkplek waar ik al ben beland, want ze helpen je altijd, je mag vragen stellen en als iets niet lukt, komen ze gelijk helpen. En ik heb al veel bijgeleerd.”

Emely startte in het ASO, maar wou al snel een technische richting gaan doen. Vanaf de tweede graad is ze dan gestart met mechanica-elektriciteit en daarna mechanica. Eén jaar probeerde ze fietsmecanicien uit, maar uiteindelijk koos ze toch voor lassen omdat ze graag onderwaterlasser wil worden. "Ik denk dat ik voor iedereen binnen duaal leren spreek als ik zeg dat we allemaal naar het deeltijds onderwijs zijn gegaan omdat we school eigenlijk niet leuk vinden. Leren en werken is de ideale combinatie, want je leert veel bij op de werkvloer dat je op school niet altijd meekrijgt.”

Vrouwen staan hun mannetje

Emely raadt ook andere vrouwen aan om te kiezen voor een lasopleiding: "Ik heb al meerdere keren gehoord dat vrouwen fijner kunnen lassen en properder afwerken dan hun mannelijke collega’s. Voor TIG-lassen moet je heel fijn  kunnen werken en daar zijn vrouwen blijkbaar iets beter in dan mannen. Ik vind het daarnaast ook heel fijn om het eindresultaat te zien. Je last kleine onderdelen aan elkaar en ziet dan uiteindelijk het grote geheel, dat is fantastisch.”

Als vrouw moet je je wel meer bewijzen. Toen ik in het begin in deze ‘mannenwereld’ stapte, kreeg ik vaak opmerkingen zoals ‘Kan jij dat wel?’ of ‘Jij bent een meisje, kan je dat wel tillen?’. Maar hier bij Navitec is dat niet zo, ze onderschatten mij niet. Als ik hier aangeef dat iets niet lukt, is dat in hun ogen niet omdat ik een vrouw ben.”

In de toekomst ziet Emely zichzelf nog steeds lassen maar dan liefst in het buitenland: "Ik wil nu eerst mijn traject hier afwerken en dan nog wat ervaring opdoen zodat ik daarna de rest van mijn dromen kan waarmaken. Zo zou ik als zelfstandige willen onderwaterlassen, het liefst aan een boorplatform in het buitenland.”

Is werkplekleren ook iets voor jou? Je vindt het aanbod duaal leren van het Provinciaal Onderwijs op deze website.

Met dank aan Navitec: www.navitec.be