De kunstcollectie van de provincie Antwerpen heeft er een nieuw werk bij. Het portret van gouverneur Cathy Berx is momenteel te zien in de lopende expo KOPPEN, samen met ander werk van Naima Aouni. 

De Antwerpse Naima Aouni (°1987) schilderde het portret van Cathy Berx naar aanleiding van 15 jaar gouverneurschap. Op vrijdag 3 februari werd het werk in het provinciehuis voorgesteld aan het publiek. Het portret is momenteel te zien in de kunstinstallatie Every Collection Hides Another Collection en wordt later opgenomen in de portrettengalerij der gouverneurs. Tot en met 30 maart is er ook ander werk van Aouni te zien in de kunstinstallatie.

Gouverneur Cathy Berx: “Al voelt het toch wat ongemakkelijk en bevreemdend aan om een eigen portret mee te onthullen, ik ben Naima Aouni erg dankbaar en erkentelijk dat zij bereid was om mijn portret te schilderen. Mijn waardering voor haar persoon en haar werk is groot, en dat geldt in het bijzonder ook voor dit kunstwerk. Het doet me veel plezier dat deze jonge en uiterst getalenteerde vrouw uit de stad Antwerpen, uit onze provincie, vanaf nu permanent vertegenwoordigd zal zijn in de gouverneursgalerij in het provinciehuis. Ook de leden van deputatie en provincieraad dank ik meest hartelijk om de traditie van gouverneursportretten verder te zetten en 15 jaar gouverneurschap te vieren.”

Over kunstenaar Naima Aouni:

Na een korte zoektocht naar een geschikte kunstenaar viel de keuze op Naima Aouni (Antwerpen, °1987). Het portret van de eerste vrouwelijke gouverneur wordt daarmee voor het eerst ook geschilderd door een vrouwelijke kunstenaar. Aouni woont en werkt in Antwerpen. Ze leerde voornamelijk schilderen door zelfstudie, en begon haar professionele carrière in 2013. De techniek die ze gebruikt – olieverf op paneel, of op linnen – is duidelijk geïnspireerd/beïnvloed door de klassieke westerse schilderkunst. Met name haar bewondering voor de zeventiende-eeuwse schilders Caravaggio en Velazquez schemert door in de over het algemeen melancholische portretten van haar hand. Tegelijk zijn het kunstwerken die onweerlegbaar in het ‘nu’ zijn ontstaan. Door het gebruik van fotografie als basis, door het ‘onafgewerkte’ van vele doeken, door de typische eigentijdse attributen die haar modellen dragen, … Het is op basis van haar talent om de persoonlijkheid van haar modellen raak te vatten dat Naima Anouni voor de opdracht werd gevraagd. 

Portrettengalerij der gouverneurs

Op verdieping -1 kunnen bezoekers van het provinciehuis langs de portrettengalerij der gouverneurs wandelen. De ontstaansgeschiedenis van deze portrettengalerij volgt een bijzondere chronologie. In 1890 schilderde Eugène Siberdt het portret van baron Edward Osy de Zegwaart, van 1889 tot 1900 gouverneur van de provincie Antwerpen. Dat gebeurde echter niet in opdracht van het provinciebestuur. De provincie verwierf het schilderij pas in 1923, als schenking door Alphonse Ullens de Schooten, die het via huwelijk in familiebezit had gekregen. De schenking zette wel een soort traditie met terugwerkende kracht in gang. In datzelfde jaar beslist de deputatie immers om de portretten van zeven voormalige gouverneurs te laten schilderen – van de eerste vijf, uit de periode 1830-1845, werd geen portret geschilderd. Het eerste portret was dat van de toen pas overleden gouverneur Gaston van de Werve de Schilde (gouverneur van 1912 tot 1923) door Jozef Janssens de Varebeke.

Om voldoende diversiteit in de galerij te krijgen werden voor de overige portretten zes andere schilders aangeschreven. Drie daarvan konden nog werken naar levend model. Charles Boom leverde het portret van baron Fredegand Cogels (1900-1907), Ernest Wante dat van graaf Louis de Brouchoven de Bergeyck (1907-1908) en Juliaan de Vriendt dat van graaf Ferdinand de Baillet-Latour (1908-1912).

De drie resterende portretten, van Jan Theodoor Teichmann (1845-1862), ridder Edouard Pycke d’Ideghem (1862-1887) en Charles du Bois de Vroylande (1887-1888) werden postuum vervaardigd op basis van foto’s en afbeeldingen, respectievelijk door Eugène Siberdt, Arseen Kennes en Jan-Willem Rosier. Op het portret van gouverneur Osy de Zegwaart na ontstonden hogergenoemde schilderijen dus alle in 1923 en 1924, ná de ambtsperiode van de afgebeelde personen.

Sindsdien wordt elke nieuwe gouverneur aan de galerij toegevoegd. Jozef Janssens de Varebeke werd nogmaals gevraagd voor het portret van baron Georges Holvoet (1923-1945). Richard Declerck (1946-1966) werd vereeuwigd door Jan van Puijenbroek. Jan Vanriet schilderde een van de portretten van Andries Kinsbergen (1967-1993). Het portret van Camille Paulus (1993-2008) werd geschilderd door Walter Brems.

Het portret van huidig gouverneur Cathy Berx, in functie sinds 2008, sluit voorlopig de rij. Het werd in het najaar van 2022 geschilderd door Naima Aouni.

KOPPEN - Portretten uit de provinciale collectie

In het provinciehuis kan je tijdens de lopende expo KOPPEN portretten en bustes uit de provinciale kunstcollectie bekijken. Werk van een 70-tal kunstenaars, waaronder Sam Dillemans, Fred Bervoets, Marie-Jo Lafontaine, Wilfried Pas, Erica Chaffart, Rik Wouters en Alice Eckermans kregen een plekje in de kunstinstallatie op verdieping +1. Ook een bruikleen van Sofie Muller werd opgenomen. De expo werd sinds 3 februari nog uitgebreid met het nieuwe gouverneursportret en enkele andere werken van de hand van Naima Aouni.

Naast een reeks zelfportretten door kunstenaars zijn er afbeeldingen van gekende figuren uit de sport, de politiek, of de culturele wereld, of personen uit de onmiddellijke omgeving van de kunstenaars. Daarnaast zijn er nog de vrije voorstellingen van menselijke hoofden en de personificaties van abstracte begrippen.

Luk Lemmens, gedeputeerde bevoegd voor de Kunstcollectie: “Het nieuwe, karaktervolle gouverneursportret vormt een mooie gelegenheid om in de provinciale kunstcollectie op zoek te gaan naar uiteenlopende voorstellingen van personen. Met deze verzameling ‘koppen’ presenteren we hier een diverse selectie van genres en technieken uit onze kunstcollectie, die meer dan 2.200 werken telt. De provincie kent immers een rijke traditie aan culturele ondersteuning. Zo kwamen we tijdens de opening van KOPPEN met Ilke De Vries een bekende tegen. Haar video-installatie ‘Moving Identity’ toont op vijf videoschermen gefilmde (zelf)portretten die de kunstenaar maakte met personen uit de mentale zorg.”