Het aantal coronapatiënten in de Belgische ziekenhuizen staat vandaag weer op het hoogste niveau in twee maanden. Met een incidentiegraad van 918 besmettingen per 100.000 inwoners in de provincie Antwerpen (som van laatste 14 dagen – Sciensano) zijn de besmettingscijfers van vandaag vergelijkbaar met die van maart 2020. In enkele Antwerpse gemeenten stijgt de incidentiegraad zelfs boven de 1.000 besmettingen.  

Door de stijgende besmettingscijfers ontvangen de gemeenten en wij weer elke dag nieuwe alerts over de corona-besmettingen in de gemeenten. Er is geen reden tot paniek. Maar een verhoogde aandacht is weer meer dan aangewezen. (We zullen er ook in het najaar samen de vruchten van plukken.)

Al blijven de opnames op ICU relatief laag, nog steeds belanden elke dag opnieuw mensen op intensieve zorgen, onder wie ook jonge mensen zonder onderliggende aandoeningen. Daarnaast groeit het bewijs dat de effecten van herbesmettingen cumulatief zijn: wie meermaals besmet raakt, heeft een steeds hoger risico op ernstige letsels zoals beroerte, hartinfarct en zelfs orgaanfalen.

Kortom, COVID-19 is nog steeds niet verdwenen. Dat bleek ook erg duidelijk tijdens de meest recente bijeenkomst van het COVID-19 IHR Emergency Committee van de WHO. Door het opheffen van zo goed als alle maatregelen (‘alles-of-niets-aanpak’), in combinatie met festivals en reizen, verspreiden de varianten Omicron BA4 en BA5 zich in hoog tempo. Daarnaast worden de weinige maatregelen die nog gelden (bv. mondmasker dragen bij de dokter of de apotheker), weinig tot niet opgevolgd.

Naarmate de viruscirculatie toeneemt, groeit ook het belang aan preventie. Het corona-virus dat Covid-19 veroorzaakt, blijft een onvoorspelbaar virus dat voortdurend muteert. Het is daarom buitengewoon belangrijk en raadzaam om ook in deze fase van de pandemie voorzichtig te blijven. Niemand wil opnieuw strengere maatregelen. Samen kunnen we ze vrij makkelijk vermijden. Het volstaat om enkele beschermende gewoontes van de voorbije twee jaar, weer wat beter in acht te nemen.  

Met eenvoudige vuistregels kunnen we voorkomen dat de besmettingscijfers zo blijven stijgen dat de gezondheidszorg weer kraakt, mensen uitvallen en het begin van het schooljaar weer lastig verloopt.

De algemene aanbevelingen van de WHO

Versterk het inzicht in, toezicht op en brede informatie over de actuele epidemiologische toestand. Een goede en gedeelde beeldvorming is immers de belangrijkste basis voor vroegtijdige en grondige waarschuwingssystemen en het monitoren van tendensen. Het goede nieuws is wel dat België en in het bijzonder Vlaanderen wel kunnen bogen op een hoge vaccinatiegraad. Al wachten nog een kleine 2 miljoen vaccins op armen voor hun 3^de prik.

Warme uitnodiging en aanbevelingen

Elke vermeden besmetting, elke vermeden covid-infectie is grote winst. In de eerste plaats voor hij/zij die niet (opnieuw) besmet raakt. Met enkele eenvoudige vuistregels is het mogelijk om de kans op besmetting te verkleinen én/of de keten van besmettingen te stoppen. De aanbevelingen zijn gekend: tracht zoveel mogelijk een goed (FFP-2) mondmasker te dragen, in het bijzonder op het openbaar vervoer en in binnenruimten waar veel mensen samenkomen (supermarkt, winkel, liften etc.). Ook afstand houden blijft wijs. Daarnaast kan één enkele blik op de CO2-meter en een reflex om voldoende te ventileren al aanzienlijk bijdragen om viruscirculatie tegen te gaan.

Wie deze vuistregels in acht neemt, inspireert en geeft meteen het goede voorbeeld.

Japan kwam recent tragisch, en voor het land atypisch, in het nieuws. Het land geldt echter als een indrukwekkend voorbeeld waarbij gemeenschapszin, zonder opgelegde regels, leidt tot het opvolgen van enkele eenvoudige aanbevelingen. Geen mondmasker dragen voelt in Japan als naakt over straat lopen. Een mondmasker dragen onder de kin wordt zowat gezien als je onderbroek op de knieën dragen.

Ook in Frankrijk, Duitsland…worden mensen weer vriendelijk verzocht om oog te hebben voor de eigen gezondheid en die van allen die hen dierbaar is. En dat werkt op metro’s, in winkels, musea, …

Lezersbrieven naar kranten en ook smalltalk op straat zijn relevant. Mensen die het mondmasker dragen verdienen geen scheve blik, maar respect! Hoe meer mensen het weer dragen, hoe veiliger we ons – met blijvend respect voor afstand – voelen en ook zijn. En voor wie terugkeert van hopelijk een fijne reis, doe best even een test. Wie na zijn/haar vakantie zo een masker draagt in aanwezigheid van anderen voorkomt bovendien dat nieuwe varianten worden geïntroduceerd. Een minimale inspanning nu,  kan een wezenlijk verschil maken in het najaar, wanneer de scholen en onze cultuurhuizen weer open gaan. 

Dank en vraag aan de gemeenten

Veel dank aan die gemeenten die ons systematisch informeren over de lokale analyse van de besmettingen! Het zou goed zijn om de cijfers (per wijk) en de analyse ervan ook met de inwoners te delen, liefst met de stevige challenge om ze samen weer naar beneden te krijgen. Infographics, uitnodigingen, goede voorbeelden, oog voor ventilatie, ruimte voor afstand, even niet kussen en knuffelen, mondmaskers binnen, boosterprikken…de basics zijn gekend. Samen kunnen we de curve ten goede afbuigen!

Cathy B