Beleidskaders

Bij het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen hoort een set van drie beleidskaders die de realisatie van de strategische visie mogelijk maken. Deze beleidskaders zijn onderling verbonden.

• Door op de ene plaats te ‘ontdichten’, kun je op andere plaatsen ‘verdichten’ (beleidskader ‘Ontdichten en verdichten van de ruimte’). Dat ontdichten en verdichten hoeft niet overal op gelijkaardige manier of in dezelfde mate te worden gerealiseerd. Het is bovendien nodig – en niet mogelijk - om elke plek alle voorzieningen samen te brengen. Er zijn altijd connecties met naburige kernen. Die linken vormen samen een ‘netwerk’.
   
• De positie van een plek binnen een netwerk bepaalt de mogelijkheden voor elke plek: als er een goede connectie is met andere plekken, vergroten de mogelijkheden voor die plek (beleidskader ‘Sterke netwerken: ruimte en mobiliteit’). Een goede en duurzame mobiliteit zorgt er mee voor dat je doordacht kunt verdichten en ontdichten, en geeft minder negatieve impact op de bestaande ruimte.
   
• Een kern versterken kan door wonen, werken, zich ontspannen, winkelen en van de natuur genieten meer met elkaar te verweven. Dat in combinatie met doordacht verdichten en ontdichten. Kwaliteitsvolle kernen met aandacht voor het klimaat en multifunctionaliteit bevorderen het ‘aangenaam leven’ in onze kernen (beleidskader ‘Levendige kernen’).

Beleidskader 'Verdichten en ontdichten van de ruimte'

De versnippering bij nieuwe ontwikkelingen tegengaan en de beschikbare ruimte efficiënter gebruiken, vermindert de druk op de open ruimte. Zo ondersteunen we als provincie de Vlaamse ambitie om tegen 2040 het dagelijks bijkomend ruimtebeslag tot nul te herleiden. Het beleidskader ‘Verdichten en ontdichten van de ruimte’ reikt instrumenten en methodieken aan om bijkomend ruimtebeslag te beperken.

Het beleidskader kijkt daarbij naar zuinig ruimtegebruik in zowel de bebouwde ruimte als in de open ruimte.

Dit beleidskader geeft de open ruimte alle kansen om ze vrij te laten voor de ontwikkeling van openruimtefuncties door:

• kwalitatief te verdichten, oftewel de al bebouwde ruimte efficiënter gebruiken door functies te verweven op de daarvoor meest aangewezen plekken;
• te ontdichten, oftewel bijkomende open ruimte voorzien door het verwijderen van bebouwing of verharding. 

Beleidskader 'Sterke netwerken: ruimte en mobiliteit'

Het beleidskader ‘Sterke netwerken: ruimte en mobiliteit’ kijkt naar de samenhang tussen verschillende plekken en naar hoe je een netwerk versterkt. Ruimtegebruik is onmiskenbaar gelinkt aan mobiliteit en bereikbaarheid.

Plekken als stads- en dorpskernen, recreatiegebieden, bedrijventerreinen, economische clusters en activiteitenclusters zijn onderling met elkaar verbonden. Ze kunnen niet op zichzelf functioneren.

Het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen benadert daarom stads- en dorpskernen en activiteitenclusters vanuit hun positie in een netwerk.

Het beleidskader ‘Sterke netwerken: ruimte en mobiliteit’:

• vertaalt deze netwerkbenadering naar een ruimtelijk beleid;
• reikt criteria aan  voor ruimtelijke multimodale knopen;
• geeft aan hoe je de impact van een activiteit op de ruimte kunt beïnvloeden, bijvoorbeeld door verplaatsingen te beperken of door duurzame mobiliteit te faciliteren.

Beleidskader 'Levendige kernen'

Meer doen met dezelfde ruimte is een hele uitdaging. Het beleidskader ‘Levendige kernen’ stelt dat de basis voor het goed functioneren van kernen ligt in kernversterking, met het verweven van wonen, werken, groen, ontspanning, energie en winkelen. 

Kernen versterken en levendiger maken helpt om:

• de ruimtelijke kwaliteit voor bewoner en gebruikers te verhogen;
• de veerkracht te bevorderen;
• de eigen identiteit en het karakter van elke kern te versterken.

Wat daarvoor nodig is, is niet voor elke kern gelijk. Het gaat om maatwerk met oog voor de identiteit van de kern én voor de omgeving.

Bebouwing en functies op vangen in multimodaal ontsloten kernen met voldoende voorzieningen leidt bovendien tot minder versnippering van de open ruimte. Zo verlaagt de druk op de buitengebieden en krijgt de open ruimte kansen op behoud en zelfs versterking.

Meer weten?